Gottman çift terapisi, çiftler arasındaki ilişkideki olumsuz dinamikleri ve ilişkiyi tehdit eden faktörleri tanımlamayı amaçlar. Bu bağlamda, “Mahşerin Dört Atlısı” olarak adlandırılan dört temel ilişki dinamiği, John Gottman ve Julie Schwartz Gottman tarafından ortaya konulmuştur. Mahşerin Dört Atlısı, çiftlerin ilişkisini olumsuz etkileyen ve aşındıran dört ana faktörü temsil eder. Bunlar şunlardır:
- Eleştiri: Eleştiri, bir partnerin diğerini eleştirici ve saldırgan bir şekilde değerlendirmesini ifade eder. Eleştiri, genellikle “sen her zaman böylesin” gibi genellemelerle veya kişisel saldırılarla yapılır. Bu, partneri savunmasız ve hücum altında hissettirir ve ilişkide olumsuz bir etki yaratır.
- Savunma: Savunma, eleştirilere karşı savunmaya geçme ve suçlama yoluyla karşılık verme eğilimini ifade eder. Bu, partneri dinlemek yerine saldırgan bir şekilde yanıt verme veya sorumluluktan kaçınma şeklinde ortaya çıkabilir. Savunma, iletişimi bozar ve çatışmayı daha da kötüleştirir.
- Duvar Örme: Duvar örme bir partnerin çatışmalara veya sorunlara karşı tamamen uzaklaşması veya geri çekilmesini ifade eder. Bu, duygusal olarak bağlantısız ve duyarsız bir tutum sergileme şeklinde ortaya çıkabilir. Duvar örme, iletişim kopukluğuna ve çiftler arasındaki bağın zayıflamasına neden olur.
- Aşağılama: Aşağılama, bir partnerin diğerini aşağılama, küçümseme veya alay etme şeklindeki olumsuz ve küçümseyici davranışları ifade eder. Aşağılama, ilişkide güvensizlik, saygı eksikliği ve duygusal yıkım yaratır. Gottman çift terapisi, bu dört faktörün farkında olmayı ve çiftlere bu olumsuz dinamikleri değiştirmek için stratejiler sunmayı hedefler.
